Het Bouw Informatie Model (BIM) krijgt steeds meer voet aan de grond in de wereld van de elektrotechnische installatietechniek. Senior Engineer Elektrotechniek en BIM Engineer bij Mansveld Elektrotechniek Jeroen van Hemert ziet de vele voordelen van het werken met het 3D communicatie model. Minder faalkosten, minder kosten in beheer en onderhoud. Het vergt wel een andere manier van werken en meer tijd in de voorbereiding. “Dit soort veranderingen laat je niet als een muur op de medewerkers afkomen. Dit vereist een natuurlijke overgang met oog voor ieders kwaliteiten en ervaring.”
Jeroen van Hemert, Senior Engineer bij het Eindhovense Mansveld Elektrotechniek, volgde 2 jaar geleden een extra opleiding tot BIM Engineer. Over zijn overweging om deze opleiding te gaan doen zegt hij: “Ik was toen rond de 45 jaar en na mijn mbo- en hbo-opleiding al zo’n 20 jaar werkzaam in de elektrotechniek. Ik voorzag dat dit nieuwe Bouw Informatie Model een steeds grotere rol gaat spelen in de toekomst.”
Mansveld heeft een paar jaar eerder de schouders gezet onder een groot filmtheaterproject, in samenwerking met een grote werktuigkundig installateur. “Dit werd volledig in een 3D BIM omgeving uitgevoerd. Vanwege onze goede relatie met dit bedrijf en de grote behoefte aan een meedenkende elektrotechnisch installateur besloten we dit, ondanks onze achterstand destijds in kennis over het Bouw Informatie Model, toch op te pakken. We plaatsten een goede Mansveld Autocad tekenaar met een Revit laptop naast de ervaren werktuigkundig BIM-collega en pakten het werk met succes op.”
“We hebben jaren ervaring in ontwerpen en tekenen d.m.v. Autocad i.c.m. Stabicad, maar ik zag destijds dat deze manier van 3D ontwerpen en engineeren de nabije toekomst zou worden. Ik besloot daarom samen met een collega engineer een extra BIM-Engineer opleiding te gaan volgen.”
En het heeft de met lof geslaagde Mansvelders veel goeds gebracht.
”Op een volgend project kunnen we meepraten met de ervaren BIMmers uit het Bouwteam en hen zelfs in sommige gevallen van de nieuwste informatie op het vlak van organisatie en regelgeving adviseren.”
“Samenwerken is een werkwoord,” zegt Van Hemert. “En in onze opleiding is ruim aandacht besteed aan samenwerken en communicatie met de verschillende bouwteam disciplines. De verschillende rollen en karakters die je in de bouw tegenkomt moet je in deze vorm van samenwerken ook allemaal met de neuzen de juiste richting in krijgen. We zijn als engineers vaak nogal rechtlijnig. Ik kan nu ook op andere manieren de discussie aangaan en begrijp de belangen van de diverse partijen beter.”
Mansveld Elektrotechniek
Natuurlijke overgang
Binnen Mansveld wint de BIM-3D aanpak ook aan terrein. Lopen de mannen nu nog met geprinte 2D tekeningen op de bouwplaats, de eerste tablets met 3D informatie worden al gebruikt. Het management ondersteunt de ontwikkeling. “Het is echter wel een proces dat we niet van de ene op de andere dag invoeren. Belangrijk is hier een natuurlijke weg in te vinden. Zodra mensen er aan toe zijn of de gelegenheid zich voordoet, zetten we een volgende stap.”
“Onze mensen zijn grootgebracht met Autocad. En hoewel we in dit programma sneller klaar zijn, haal je met een Revit 3D model fouten uit het ontwerp die je vroeger waarschijnlijk niet of nooit tijdens de ontwerpfase had opgemerkt. Dus als mensen roepen dat BIM veel tijd kost en zich afvragen wat het oplevert, is mijn antwoord dat leren fietsen ook tijdrovend is, maar je hebt er de rest van je leven profijt van!”
Model voor beheer en onderhoud
“Voor ons kan het Bouw Informatie Model ook een belangrijke drager van informatie in de beheer- en onderhoudsfase van een gebouw worden. Mansveld houdt bij het ontwerpen van de E-installaties nadrukkelijk rekening met service en onderhoud voor de komende periode van 25 jaar.
Met de koppeling aan bijvoorbeeld 2BA gegevens en software voor Enterprise Resource Planning (ERP) die onderhoud automatiseert en verbindt, is het mogelijk (in de toekomst) te besparen op de kosten van service-, en onderhoud.”
Voordenken in plaats van nadenken, noemt Van Hemert dat. Het integreren van gebruiksinformatie tijdens het advies, ontwerp en bouw betekent meer uren werk in de ontwerpfase. In vergelijking met de kosten die je moet maken als je veranderingen moet doorvoeren in de gebruiks- en exploitatiefase zijn de kosten van ontwerpveranderingen in de (voorlopig en definitieve) ontwerpfase (BIM) echter laag.
De realisatie en exploitatie van een gebouw kent o.a. de volgende fases.
- Voorlopig ontwerp
- Definitief ontwerp
- Technisch ontwerp
- Uitvoeringsontwerp
- Exploitatie
In onderstaande grafiek zie je de verschuiving van de werkdruk naar de voorlopige en definitieve ontwerpfases t.o.v. de traditionele werkdruk binnen een project.
“Over de hele levensduur van een gebouw bekeken, zijn de ontwerpkosten slechts een minimale fractie van de totale kosten. Voor elke euro die gestoken wordt in de ontwerpfase (BIM), gaan er in verhouding gezien twintig euro naar de realisatie (BAM) en maar liefst zestig euro naar het beheer, service en onderhoud (exploitatie en optimalisatie) van een gebouw (BOOM),” schrijft Van Hemert.
Tijdens de ontwerpfase zijn er dus grote kansen om met relatief geringe advies- en ontwerpkosten (extra werkdruk in de voorlopige en definitieve ontwerpfases) flink te besparen tijdens de exploitatie fase!
Ruimte voor ontwikkeling
Van Hemert: “Dit betekent een verschuiving van buiten- naar binnenwerk. De organisatie is hard op weg zich dit eigen te maken. Mansveld opent haar deuren daarom nadrukkelijk voor stagiaires, afstudeerprojecten, modelleurs en engineers die affiniteit hebben met het Bouw Informatie Model.
BIMt, eer ge begint!
Techneuten kunnen bij ons veel kanten op. Ons familiebedrijf is veelzijdig en kan iedereen een interessante carrière in de elektrotechniek bieden.”
Door: ©BIMregister
