Wat is BIM

Inhoud:

• Faalkosten
• Bouwsector accepteerd faalkosten
• Samenwerking cruciaal
• Verschillende aanduidingen
• Virtueel bouwen
• Van 2D naar Virtueel bouwen
• Cultuurverandering
• Klantvoordelen
• BIM software 
• Verschillende dimensies
• openBIM
• Meer BIM kennis
   

Men gebruikt de afkorting BIM voor Bouw Informatie Model en Bouw Informatie Management. Om je een globaal inzicht te geven wat BIM is en wat het voor je kan betekenen hebben we onderstaand een aantal belangrijke onderwerpen en begrippen beschreven. Mocht je meer informatie willen kun je uiteraard contact opnemen via ons contactformulier.

Faalkosten 

Faalkosten ook zo herkenbaar? De faalkosten komen meestal tot uiting in de uitvoeringsfase. De oorzaken van de faalkosten in de uitvoeringsfase zijn deels terug te voeren op de huidige hoogconjunctuur en deels op fouten in de voorbereidingsfase die in de uitvoeringsfase tot uiting komen. Tijdsdruk is de meeste genoemde oorzaak van faalkosten. Als er veel werk is dan moet alles snel afgerond worden, wat leidt tot fouten. Als tweede belangrijke oorzaak wordt een slechte werkvoorbereiding genoemd. Samen met fouten in de planning, fouten bij de inkoop en in het oorspronkelijk ontwerp en fouten in de logistiek kan dit geschaard worden onder een slechte werkvoorbereiding. Fouten en slechte communicatie worden vaak door het personeel op de bouwplaats genoemd als oorzaak.

Bouwsector accepteerd faalkosten

Faalkosten in de bouw zijn hardnekkig en komen zowel in een hoog- als laagconjunctuur voor. Tijdens een laagconjunctuur schrijven bouwbedrijven vaak te laag in op aanbestedingen en accepteren ze teveel risico’s, vervolgens wordt het moeilijk om binnen budget en planning te werken. In de huidige hoogconjunctuur zijn faalkosten vaak het gevolg van de hoge tijdsdruk, de schaarste aan materieel en vooral het tekort aan gekwalificeerd personeel. Bovendien geeft de laagste prijs bij veel aanbestedingen nog steeds de doorslag. Faalkosten lijken daarom een bijna geaccepteerde inefficiëntie in de bouwsector: 90 procent van de bouwbedrijven is zich bewust van de faalkosten in hun bedrijf. Gezien de omvang hiervan is het echter opvallend dat ruim een kwart aangeeft dat het terugdringen van faalkosten geen prioriteit heeft binnen hun bedrijf.

Samenwerking cruciaal

Langjarige samenwerking en gestandaardiseerde processen zijn nog geen gemeengoed in de bouw. Die zijn juist cruciaal om de faalkosten te verlagen. Zo kunnen veel fouten voorkomen worden door een betere samenwerking en communicatie. In een sector waarbij zoveel partijen één product maken, is goede samenwerking en communicatie cruciaal. Deelnemers aan de enquête vinden het werken met vaste partners en vast personeel de belangrijkste oplossing om faalkosten te verminderen. Sowieso worden vaak oplossingen genoemd die met personeel te maken hebben, zoals de kwaliteit van het personeel en de communicatie met het personeel op de bouwplaats. Hierdoor kan kennis makkelijker gedeeld worden en kan je leren van gemaakte fouten. Die kennis moet door partijen weer ingebracht worden in de voorbereidingsfase, juist in die fase kan met lerend vermogen het verschil gemaakt worden. Meer tijd besteden aan de wensen en eisen van de opdrachtgever, een realistische planning en het tijdig in kaart brengen en bespreken van risico’s dragen bij aan lagere faalkosten. Procesoptimalisatie door partnerships en automatisering kan hierbij helpen. Door nu in te zetten op innovatie kunnen bouwbedrijven zorgen voor lagere faalkosten op langere termijn.

Verschillende aanduidingen

Met het Bouwwerk Informatie Model wordt het technische 3D model bedoelt, met eventueel aanvullende dimensie van het desbetreffende bouwwerk. Met het Bouwwerk Informatie Management wordt het management ofwel de organisatie rondom een BIM bedoelt, waar bijvoorbeeld een BIM-manager voor kan worden aangesteld.  Het opstellen van protocollen/normen en het beheer van een BIM kan worden gezien als Bouwwerk Informatie Management. Met een BIM kunnen o.a. simulaties, visualisaties, technische analyses en kwaliteitscontrolen worden uitgevoerd. De mogelijkheden van BIM zijn eindeloos. Een BIM-protocol en norm zijn dan ook erg belangrijk om verwachtingen af te kaderen.

Virtueel bouwen

Virtueel bouwen is een werkmethodiek waarbij men ervoor zorgt dat alle relevante informatie van een bouwwerk gedurende de hele levenscyclus word opgeslagen, gebruikt, beheerd en ondersteund door een bouwwerk informatie model. Alle partijen die bij het bouwproces zijn betrokken, gebruiken dezelfde informatie en zien van elkaar wat er gebeurt. Die informatie is dan ook continu beschikbaar en altijd actueel. Met virtueel bouwen wordt dus het gehele proces van het opbouwen van een BIM bedoelt. Bij de gebruikers van de term ‘virtueel bouwen’ draait het dan ook om het proces van samenwerkende partners die aan het Bouw Informatie Model werken.

Van 2D naar Virtueel bouwen

Tot ongeveer 2006 werden er in de Nederlandse gebouwde omgeving bijna alleen 2D tekeningen gemaakt om bouwwerken en daarin verwerkte producten te presenteren voor allerlei bouwprocessen. De intrede van het werken met een Bouw Informatie Model, 3D objecten die eigenschappen en relaties met elkaar hebben is de volgende intelligentere stap in de gebouwde omgeving. Een Bouw Informatie Model is intelligenter dan alleen de 2D tekeningen omdat onder andere in de 2D tekeningen geen mogelijkheid is om informatie voor planning, calculatie, relaties enz. toe te voegen. Door de BIM werkmethodiek te gebruiken is er voortijdig veel inzicht en kunnen zoals eerder aangegeven onder andere knelpunten (clashes) voortijdig worden gesignaleerd. Kennis nemen van de informatiebehoefte die een ander in de keten heeft is daarbij een belangrijke schakel in BIM. Daardoor worden uiteindelijk faalkosten sneller voorkomen, is er meer transparantie en door de veel realistischere beleving ook meer plezier. Een BIM kan voor meerdere toepassingen (zoals fabricage, ontwerp, uitvoering, beheer, enz.) gebruikt en hergebruikt worden. De 2D tekeningen kunnen overigens uit een BIM worden gegenereerd.

Cultuurverandering

Het overstappen naar de BIM werkmethodiek geeft nogal een cultuurverandering. Daarom is het erg wenselijk om voor een goede voorbereiding te kiezen. De bestaande werkprocessen in kaart te brengen, onderzoek te doen naar de BIM-mogelijkheden, een roadmap te maken, medewerkers goed te informeren over bijvoorbeeld nieuwe BIM functies, te laten wennen en op te leiden zijn een aantal activiteiten in de voorbereiding. Zo krijgt het bedrijf inzichtelijk waar de meeste voordelen en obstakels zitten. Als de interne zaken op orde zijn kan men de stap maken naar samen werken met ketenpartners.

Klantvoordelen

Uiteindelijk zijn er bij een correct BIM-proces niet alleen voordelen voor de gebruikers van de BIM-methodiek maar ook voor de klant. Het is voor een gebruiker mogelijk alle keuzen consequenties direct inzichtelijk te hebben. De klant ziet bijvoorbeeld bij een keuze de meer investering of de extra energie besparing die hij kan behalen met een wijziging in het model. Daarnaast is er bij het onderhoud makkelijk uit een model te halen wie de leverancier is en wat de kosten zijn. Alles valt of staat uiteraard hoe het model is opgebouwd en welke gegevens in het model zijn verwerkt. Wees daarom als opdrachtgever duidelijk naar welke informatie je minimaal verwacht bij de oplevering van een BIM.

BIM software 

Binnen de BIM werkmethodiek zijn er veel verschillende software. Zoals software om te modelleren. Wij zetten voor u een aantal modelleer pakketten op een rij:

Archicad

ARCHICAD brengt met name de architect maximale ontwerpvrijheid, het is modelleersoftware met vele functionaliteiten en tevens een soepele gebruikerservaring. 

hsbDesign

hsbDesign elimineert repetitieve taken in uw 2D- en 3D-ontwerpproces. Door u alleen op de belangrijkste zaken te concentreren, optimaliseert u het potentieel van uw programma. Met de hsbConsole-interface kunt u gemeenschappelijke elementen combineren om ze dezelfde instellingen te geven. Dit maakt het ontwerpen eenvoudiger. Bekijk hsbcad in het bedrijvenregister voor meer informatie.

MicroStation 

MicroStation is een CAD-computerprogramma voor het ontwerpen van twee- en driedimensionale tekeningen en modellen. Het programma is ontwikkeld door Bentley Systems. MicroStation maakt standaard gebruik van de bestandsindeling DGN. MicroStation kan naast zijn eigen bestanden ook AutoCAD-bestanden lezen. Bekijk ook: ContextCapture, OpenRoads, OpenBuildings, OpenBridge.

Tekla

Tekla Structures is 3D BIM-software voor het ontwerpen, detailleren, plannen, coördineren en beheren van een BIM, waarbij het mogelijk is direct én automatisch de productiegegevens voor staal-, hout -, betonbouwers of aannemers te genereren. Zo kan het BIM-model van Tekla Structures gebruikt worden gedurende het complete bouwproces, vanaf het ontwerp tot en met de fabricage en oplevering.

Verschillende dimensies

Binnen de BIM werkmethodiek kunt zijn er naast het 3D modelleren ook andere aanvullende dimensies die het model in relatie tot data nog rijker maken.

4D

In een BIM-omgeving hebben we diverse dimensies zoals een 4D-model. Dit is de benaming die aangeeft dat er naast de traditionele geometrische aspecten er ook nog andere parameters in het model zijn die betrekking hebben op de tijd. 
Bij 4D wordt er ook rekening gehouden met de planning. Dit is een vervolgstap op het driedimensionaal BIM-model. In principe wordt er bij elk project een planning opgesteld. Als deze planning gekoppeld wordt aan een Bouw Informatie Model dan spreekt man van 4D.

5D

Bij een 5D-model wordt aan het BIM-model de prijsdimensie ‘kosten’ toegevoegd. Op deze manier, kan 5D BIM-software een krachtige impact hebben op het constructie management proces wanneer het aankomt op kost-gerelateerde informatie. Meer analytisch gezien, dankzij 5D-BIM, wordt data voortdurend geüpdatet naarmate het project voortgaat. Dit betekent dat de kosten dynamisch evolueren en afstemmen in plaats van dat ze enkel aan het begin van het project worden gedefinieerd.

openBIM

Op 31 januari 2012 heeft BuildingSMART International een definitie bekend gemaakt: OPEN BIM is a universal approach to the collaborative design, realization and operation of buildings based on open standards and workflows. OPEN BIM is an initiative of buildingSMART International (bSI) and several leading software vendors using the open buildingSMART Data Model. BuildingSMART international is sinds mei 2011 eigenaar van de termen ‘openBIM‘ en  ‘home of openBIM’ wat ook gebruikt wordt in hun logo. Klik voor meer informatie op openBIM.

Meer BIM kennis

Voor meer BIM begrippen en BIM kennis in het algemeen verwijzen wij je graag door naar onze BIM Onderwijs Academy.
De community en kennisbank zijn een goede start om je (meer) wegwijs te maken in de wereld van BIM. Je kunt op twee manieren participer in de BIM Ondewijs Acadamy:

1. Na je persoonlijke registratie in het BIMregister kun je het bedrijf waar je werkt premium registreren. Je krijgt daarmee onder andere voor één persoon toegang tot onze BIM Onderwijs Academy.
2. Via een BIM Onderwijs Academy abonnement krijg je toegang tot de omgeving.