Op 8 oktober vond op onze locatie Gieterij het congres BIM & Onderwijs plaats. Het congres werd georganiseerd door het ROC van Twente in samenwerking met Delano Kenepa van BIM Onderwijs en BIMregister. Het doel was om samen BIM-competenties en BIM–vaardigheden te omschrijven, aan te geven hoe deze in het onderwijs geïmplementeerd moeten worden en hoe we BIM-onderwijs gaan uitvoeren. Voor het congres hadden zich zo’n 80 belangstellenden aangemeld. Op het programma stonden toespraken, een forumdiscussie, projectdemonstraties van studenten bouwkunde en installatietechniek en een drietal themadiscussies.
Na een korte introductie van spreekstalmeester Willem Habers, werden de congresgangers welkom geheten door John van de Vegt, voorzitter van het College van bestuur van het ROC van Twente. Zelf kwam hij twee jaar geleden in aanraking met studenten van verschillende MBO Colleges die zaken op elkaar aan het afstemmen waren. De kreet viel toen niet, maar achteraf besefte John dat ze hier aan het “Bimmen” waren. Waar het kan elkaar informeren en samenwerken is ook essentieel als het om het ROC en het bedrijfsleven gaat. Hier sluit BIM uitstekend bij aan, vond hij. En hij besloot met: “hoe beter je kunt aansluiten bij het bedrijfsleven, hoe kleiner de achterstand van het onderwijs is”
Herman Winkels (Rijkswaterstaat)
Hierna gaf Willem Habers het woord aan Herman Winkels. Winkels is Programmamanager Bouwwerk Informatie Model bij Rijkswaterstaat. BIM is voor hem een driedimensionaal model waarmee je effectief en efficiënt kunt bouwen. Belangrijk is dat het uitwisselen van data tussen partijen plaatsvindt via open standaarden, zodat je allemaal dezelfde taal spreekt. Winkels is ook voorzitter programmabureau van de landelijke Bouw Informatie Raad (BIR). Het doel van deze Raad is om kwaliteit en continuïteit van de bouw te verbeteren door middel van BIM. De implementatie van BIM wil men dan ook graag versnellen. BIR moet in dit opzicht zorgen voor een vliegwieleffect.
Rijkswaterstaat verplicht overigens vanaf dit jaar alle partijen waarmee ze contracten sluiten om BIM te gebruiken via de standaarden die zij ontwikkeld hebben.
Cyrille Pennavaire (VolkerWessels)
Pennaviare is regiocoördinator Samen Slimmer Bouwen bij VolkerWessels BVGO bedrijven in de regio Midden. Hij ondersteunt en adviseert directies, hoger management en de werkvloer om op strategisch, tactisch en operationeel niveau specifiek invulling te geven aan de thema's BIM, LEAN en Ketensamenwerking. Omdat het ontbrak aan mensen die het ‘snappen” probeert hij deze kennis te implementeren met de olievlekmethode. Per project draagt hij zijn kennis aan anderen over, die het op hun beurt weer overdragen aan anderen. De meerwaarde voor BIM is voor hem tijdwinst. Je gaat gestructureerder werken en er wordt efficiënter gecommuniceerd. Zijn advies voor het onderwijs is: start multidisciplinaire (doe-)projecten op, zodat studenten leren samenwerken. “Daar heb ik vroeger zelf ook het meest van geleerd” zegt hij.
Hans Schutte - Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Deze vroegere voorzitter van het College van Bestuur van het ROC van Twente is nu Directeur Generaal bij het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Schutte vertelde: “Nederland staat in de top 5 als het gaat om de meest concurrerende economieën. Ook op andere gebieden behoren we vaak tot de top, bijvoorbeeld ons onderwijs.” Dat is ongelofelijk voor zo’n klein land. Onlangs zijn er nog innovatiecontracten getekend ter waarde van enkele miljarden euro’s. Door innovatie wordt ons land voortgestuwd. Dit succes is niet los te zien van ons onderwijssysteem. De bedrijven voeren het uit, maar het onderwijs ondersteunt dit. Het is van belang dat in de kolom mbo en hbo met elkaar verbonden zijn. Dit levert rendement op. In Twente gaat dat goed. Je hebt hier bijvoorbeeld verkorte routes vmbo-mbo-hbo en vmbo ’ers die les krijgen binnen het mbo. Ook de verbinding tussen onderwijs en bedrijfsleven is in Twente goed, denk aan Bouwen aan de Toekkomst, SMEOT en REMO. Hij eindigde zijn toespraak met het uitspreken van de hoop dat BIM in deze regio gestalte krijgt als innovatie.
BIM forumdiscussie
Vervolgens vond een forumdiscussie plaats met vertegenwoordigers vanuit het onderwijsveld (André Dorée, UT; Michel Mossel, Saxion en Eddy Gruppen ROC van Twente) en het bedrijfsleven (Judith Lansink, MET architecten; André Withaar, ingenieursbedrijf Roelofs en Ben Kuipers, Loohuis installatiegroep. Zij kregen een aantal prikkelende stellingen voorgelegd zoals:
“BIM is een modegril, over vijf jaar is er geen BIM meer.”
Het antwoord hierop was unaniem: weliswaar kan het woord BIM verdwijnen, maar de ingezette werkwijze zal doorgezet worden. Een andere stelling was:
“De conservatieve houding in de branche stremt de ontwikkeling van BIM.”
De forumleden waren het erover eens, dat het implementeren van nieuwe dingen altijd verstorend werkt in een complexe omgeving als de bouw. De regionale bouwwereld is hier ook nog niet zo mee bezig. Langzaam maar zeker zal ook de oude garde kennis maken met deze nieuwe ontwikkelingen. Zowel ouderen als jongeren kunnen hierbij van elkaar leren. Zo hebben de ouderen bijvoorbeeld veel kennis van tekeningen, maar kennen de jongeren de methode om deze in een programma als Revit 3D te zetten.
De laatste stelling was:
“MBO studenten hebben onvoldoende niveau om te werken met BIM.”
Net als andere innovaties begint ook deze volgens de forumleden eerst op een hoger niveau. Een aantal routines zal echter ook gemeengoed worden voor MBO’ers op niveau 4 en dan invloed uitoefenen op de lagere niveaus.
BIM themadiscussies
Na een korte lunchtijd, waarin mbo-studenten van de opleidingen bouwkunde en installatietechniek gezamenlijke BIM-projecten presenteerden, werd gestart met een drietal themadiscussies. De onderwerpen waren:
- Functieverandering door BIM
- Heeft het onderwijs een rol in de ketensamenwerking?
- Projecten in de cloud.
Deze discussie leidden tot een aantal (voorlopige) conclusies, zoals:
- Onderlinge samenwerking tussen opleidingen moet meer onder de aandacht komen
- Meer interactie met het bedrijfsleven
- Aandacht voor softskills
- Meer ketensamenwerking in het onderwijs mbo-hbo
- Zorg dat iemand met niveau 4 weet waar hij/zij staat en welke rol hij/zij heeft
- Probeer creatief om te gaan met vaste stageperioden
- Huur indien nodig BIM-specialisten in bij het onderwijs
- Een andere manier van werken betekent cultuurverandering in onderwijs en bedrijfsleven
- Via BIM Onderwijs de samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs rondom BIM intensiveren
- Probeer bedrijfsleven in het onderwijs te halen (en andersom)
- BIM integreren in middenkaderopleidingen Installatietechniek, Elektro en Werktuigbouw.
