“Door de juiste invoer, haal je heel veel uit het Bouw Informatie Model”
Het Bouw Informatie Model is voor het architectenbureau Toba architecten uit Bodegraven het fundament voor succesvol samenwerken. Of het nu gaat om nieuwbouw, renovatie of een woninguitbreiding voor een particulier; altijd ordent het bureau alle informatie in het Bouw Informatie Model van het project. Martijn Tromp en Cathelijn Huizer vertellen hoe dit de werkwijze en samenwerking bevordert en kwaliteit verbetert.
Martijn Tromp - Directeur - Toba architecten
BIM is de standaard geworden
“Het is nu zo ouderwets als een lijn in een 3D computertekening alleen maar een lijn is,” zegt Cathelijn Huizer, BIM coördinator bij Toba architecten. “We zijn inmiddels met BIM zo gewend dat aan die lijn informatie verbonden is. Het is een wand, een leiding of een kozijn. En je kunt direct zien wat voor kozijn, hoeveel meer van dit type in het gebouw gebruikt worden. Waar de ankers zitten en misschien ook al wel wie de kozijnen gaat produceren.”
Huizer werkt sinds 2013 bij Toba waar ze het modelleerprogramma Revit heeft doen helpen uitgroeien tot een gereedschap dat multifunctionele bouwdocumenten helpt maken. Bouw Informatie Modellen die binnen Toba architecten voor elk project de drager van alle projectinformatie zijn. Huizer: “Als je in Revit kunt tekenen kun je nog zoveel kanten op. Op basis van onze werkwijze ontwikkelde ik templates die de architecten en modelleurs nu gebruiken om alle documentatie rond het project gestructureerd een plek te geven.”
“BIM is voor het samenwerken binnen ons bureau en in de projectteams die rond onze opdrachten worden gevormd, een krachtig hulpmiddel,” voegt Martijn Tromp toe. “De werkwijze, vastgelegd in templates en onze detailoplossingen die we vaker willen gebruiken in modellen vormen inmiddels het Toba handboek dat ons helpt het werk te vergemakkelijken.”
Dit Toba handboek is constant in ontwikkeling. Huizer: “Templates van een paar maanden terug, worden door de medewerkers al herkent als veroudert omdat er al weer aanpassingen zijn gedaan die het proces verbeteren. Bijvoorbeeld door input van medewerkers, of door externe factoren als regelgeving of vernieuwde normen.”
Cathelijn Huizer raadpleegt met haar team het Toba handboek
Breed gespecialiseerd
Toba architecten is in 1998 opgericht door de toen net afgestudeerde Martijn Tromp. Zijn bureau begon aanvankelijk met utiliteitsbouw maar groeide uit tot een breed gespecialiseerd architectenbureau. Nieuwbouw, transformatie en renovatie. Binnenstedelijke herontwikkeling, seriematige woningbouw en particuliere opdrachten. Maar ook de herontwikkeling van een monument in Woerden of de herontwikkeling van een Landgoed in Driebergen. En niet alleen de architectuur, het bureau doet ook een verkavelingsstudie of projectbegeleiding en directievoering.
“Vorig jaar, net voor de Corona maatregelen, betrokken we een nieuw kantoor in het centrum van Bodegraven, naast het Gemeentehuis met uitzicht op het Raadhuisplein. Een goede plek, met voldoende ruimte voor de groei die het bureau de komende jaren verwacht.
Cathelijn Huizer is binnen Toba de BIM Coördinator. Ze studeerde architectuur in Utrecht en specialiseerde zich in restauratie. Ze heeft net een maandje kunnen genieten van de nieuwe werkplek. Door Corona werken de medewerkers hoofdzakelijk thuis.
.png)
Restauratie projecten en 3d laserscans
Het Bouw Informatie Model van de werkelijkheid
Maar in de virtuele wereld van het Bouw Informatiemodel hoeft thuiswerken geen beperking te zijn. Een transformatie- en renovatieopdracht van een monumentaal Raadhuis in Nieuwe Pekela wordt nagenoeg helemaal vanachter de thuiswerkplekken uitgevoerd. “Om niet steeds zo ver te hoeven reizen hebben we met de opdrachtgever afgesproken een puntenwolk te laten maken van de bestaande situatie. Die is vervolgens in een Revit model ingevoerd. We zijn geloof ik twee keer gaan kijken, want je wilt toch even beleven hoe de ruimte voelt. Zo konden we bijvoorbeeld met eigen ogen zien dat de vloer inderdaad zo dun was als de puntenwolk aangaf. Maar in principe had het niet gehoeven om te gaan kijken.”
De virtuele realiteit helpt bij het beoordelen van oplossingen. Tromp: “Vooral in oude panden is het heel inzichtelijk, ook in de communicatie naar de opdrachtgever toe. Door met een VR bril op door het gebouw te lopen krijg je een goed inzicht in dimensies en de beschikbare ruimte. Doorgangen en een trappenhuis beleef je net even anders dan vanachter het plat scherm.”
Huizer: “Steeds vaker vragen opdrachtgevers om zo’n virtueel kijkje in het gebouw. Met een Bouw Informatie Model is dat relatief gemakkelijk te realiseren. Het valt ons op dat particulieren die hun aanstaande woning met een VR bril op bekijken, aangeven nu pas te begrijpen hoe groot hun woning daadwerkelijk is. En het helpt hen zelfs bij het inrichten. Een grote tafel die ze graag meenemen naar het straks te betrekken nieuwe huis, teken we er gewoon in. We kunnen die desgewenst, live in VR, schuiven door de ruimte.”
Virtual reality screenshot
Nauwkeurig samenwerken in BIM
Zo wordt er met het computermodel in de voorfase geschetst en geschoven. Tromp: “Ook in het voorontwerp wordt er al gewerkt met Revit. Belangrijke oppervlakte, zoals BVO en GO’s, die belangrijk zijn om de haalbaarheid van een project te toetsen, zijn dan al uit het model te exporteren. Vervolgens is het Definitief ontwerp een verdere uitwerking en vastlegging van de ontwerpkeuzes die wij als architect maken.”
Huizer: “Voor architecten en modelleurs vereist dat een nauwkeuriger manier van werken. Een detaillering die je vroeger misschien uit de weg ging, moet in dit model wel gemaakt worden. En je moet snappen dat een aanpassing in de plattegrond ook gevolgen heeft voor de gevel bijvoorbeeld. Voor architecten en onze stagiaires is het werken met zo’n uitgebreid model wennen. Niet langer teken je in je eentje aan het gebouw. Een collega is, terwijl jij de vloeren aan het modelleren bent, op hetzelfde moment bezig met het detailleren van de wanden. Jouw beslissingen hebben gevolgen voor het werk van anderen. Dat betekent ook dat er regelmatig clash-controle moet plaatsvinden en overleg over het project zal zijn.”
Tromp: “Het Bouw Informatie Model met de BIM basis ILS, dat ook geïntegreerd is in ons template, bevat alle benodigde informatie voor de samenwerkende partijen. Meestal in bouwteamverband. Samen met de aannemer en adviseurs overleggen we tweewekelijks om alle vraagstukken op te lossen. Daarbij speelt het Bouw Informatie Model ingevoerd in BIMcollab en Navisworks met clash control natuurlijk een belangrijke rol.”
“En met onze PIM software, Newforma (Project Informatie Management) kan niemand de laatste relevante informatie missen. Het programma registreert wie wanneer welke tekeningen gehad heeft,” voegt Huizer toe
Een Bouw Informatie Model wordt ingevoerd in BIMcollab of Navisworks
Kennis delen
Samenwerken, het delen van kennis binnen het team, maar ook erbuiten, kenmerkt de werkwijze van Toba architecten. “Toba heeft een actief en breed netwerk en is constant op zoek naar nieuwe kansen voor samenwerking. Van samenwerking leren we, worden we meer succesvol als team en bovenal is het samen leuker,” schrijft het bureau op haar website. Zo werkt het bureau samen met bewoners in participatietrajecten, aannemers in co-creatie en andere disciplines die nodig zijn om het beste resultaat te behalen. Het delen van kennis krijgt nu ook vorm in een adviesbureau. “We constateren dat met het Bouw Informatie Model ook veel kennis nodig is van proces management,” zegt Tromp. “Wij hebben daarin nu jaren ervaring en we merkten dat mensen het interessant vinden ons verhaal te horen. Hoe wij het aanpakken. Hoe we kunnen helpen informatiestromen te beheersen.” Met de oprichting van adviesbureau PIMBIM wil Tromp nu ook projectbegeleiding doen. Deze expertise stellen wij ook ter beschikking voor projecten van anderen.
Samenwerken kenmerkt de werkwijze van Toba architecten
