Hoewel traditioneel het Bouwwerk Informatie Model gelinkt is aan een gebouw, is het advies- en ingenieursbureau SBE ervan overtuigd dat dit ook een grote meerwaarde betekent in de uitdagende waterbouwkundige projecten waar SBE bij betrokken is.
Zo heeft BIM meer dan ooit zijn nut bewezen bij de uitbreiding van de Prinses Amaliahaven op Maasvlakte II. Een uitdagend en omvangrijk project dat momenteel uitgevoerd wordt in opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam. Voor de start van de werkzaamheden bood de Prinses Amaliahaven ruimte aan de containerterminals APM Terminals en RWG met respectievelijk 1500 en 1700 meter kade. Door de aanleg van 1825 meter nieuwe diepzeekade en 315 meter binnenvaartkade die beide terminals met elkaar verbindt, kunnen zij in de toekomst nog meer én grotere schepen laden en lossen. SBE heeft als onderdeel van MariTeam, een joint venture tussen SBE, M.U.C. Ingenieursbureau BV en Iv-Infra, de schouders gezet onder het ontwerp en de opmaak van het aanbestedingsdossier en speelt daarnaast ook een actieve rol in de opvolging van de bouwwerkzaamheden. SBE heeft in het bijzonder het ontwerp van de volledige diepzeekade en achterliggende kraanbaan voor zijn rekening genomen.
Voordelen van BIM
Omdat de omvang van het project groot is, zijn drie afzonderlijke BIM-modellen opgemaakt; namelijk één model voor de diepzeekade RWG, één model voor de diepzeekade APMT en één model voor de binnenvaartkade. Deze zijn in een latere fase samengevoegd tot één coördinatiemodel. Om het modelleren en de uitvoering van het project zo eenvoudig mogelijk te houden en dus fouten te vermijden, is voor de start van het modelleerwerk goed nagedacht over een efficiënte aanpak. “Op basis van onze ervaring met gelijkwaardige projecten in opdracht van het Havenbedrijf werd zeer vroeg in het ontwerpproces duidelijk dat de diepzeekades konden worden opgebouwd uit de herhaling van enkele typemoten”, aldus de BIM-modelleur Geert Kesteleyn. “Daarnaast werden zoveel als mogelijk families gebruikt die MariTeam in samenwerking met het Havenbedrijf heeft opgemaakt. Dit heeft als groot voordeel dat we heel wat wijzigingen eenvoudig konden doorvoeren en we repetitief werk konden vermijden. Dit maakt het modelleren heel wat eenvoudiger en leuker.”
Figuur 1: (Deel van) BIM-model van de diepzeekade en achterkraanbaan.
BIM als hulpmiddel voor de constructeur
Naast het vermijden van repetitief werk heeft BIM als bijkomend voordeel dat de impact van een wijziging en eventuele clashes snel inzichtelijk zijn. “Door de grootte van het project en de verschillende stakeholders zijn in de loop van het ontwerpproces meerdere wijzigingen doorgevoerd. Als constructeur is het soms een uitdaging om een duidelijk beeld te vormen van het effect van een wijziging. Het samen kijken met de modelleur naar het BIM-model geeft heel wat inzichten die worden meegenomen in de berekening en spoort ook aan om goed na te denken over de uitvoerbaarheid van het ontwerp”, geeft An-Sofie Lierman, één van de constructeurs/geotechnisch adviseurs binnen het project, aan. “Een andere uitdaging binnen dit project”, gaat An-Sofie verder, “was het correct verwerken van de berekeningsresultaten in het model. De diepzeekades bestaan namelijk uit heel wat verschillende constructieve elementen zoals buispalen, drukpalen, verankeringen,… De resultaten van de berekeningen werden aangeleverd in een Excel aan de BIM- modelleur volgens een vooropgesteld format die op zijn beurt de data eenvoudig kon inlezen en toevoegen aan het model. Andersom zijn de verschillende tabellen die we uit het BIM-model exporteerden, gebruikt voor de controle van het model. Dit maakte het voor mij als constructeur een stuk eenvoudiger om het model te controleren en de gewenste kwaliteit te garanderen.”
Gedetailleerd BIM-model als hulpmiddel voor de bestekschrijver
Naast de grootte van het project en de technisch uitdagende elementen, is het ‘slim maken’ van de kademuren een bijzonder element binnen dit project. Zo worden de diepzeekades uitgerust met heel wat sensoren en meetapparatuur om het werkelijke gedrag van de verschillende constructieve elementen in kaart te brengen. “Er is voor gekozen om de verschillende modellen tot een hoog detailniveau uit te werken. Zo werden heel wat van deze monitoringsvoorzieningen, die in de kade zijn verwerkt, en andere aanhorigheden, zoals bolders, fenders,… zorgvuldig in het BIM-model gemodelleerd. Op die manier kunnen we garanderen dat geen conflicten optreden tussen de verschillende elementen. Een mooie uitdaging die grote voldoening geeft,” aldus de BIM-modelleur. De gedetailleerde BIM-modellen reduceren ook het werk van de bestekschrijver en de kans op fouten in het aanbestedingsdossier aanzienlijk. Met behulp van het model kan de bestekschrijver namelijk eenvoudig de hoeveelheden bepalen en de eigenschappen die aan de verschillende elementen gekoppeld zijn, achterhalen.
Figuur 2: Detaillering van één standaardmoot.
BouwGIS als communicatiemiddel tussen ontwerpteam en aannemer
Na het finaliseren van de drie afzonderlijke BIM-modellen zijn deze samengevoegd tot één coördinatiemodel. En dat is weer toegevoegd aan het aanbestedingsdossier. De aannemer gebruikt dit coördinatiemodel in een eerste fase voor het opstellen van zijn prijs en later voor de opvolging en verdere uitwerking van de geplande bouwwerkzaamheden. Binnen dit project komen heel wat data beschikbaar, zowel in ontwerpfase als in de uitvoeringsfase, die we later koppelen aan het BIM-model. Binnen SBE zijn we op zoek gegaan naar een manier om alle data die tijdens de uitvoering beschikbaar komen op een overzichtelijke manier bij te houden en meteen beschikbaar te maken voor zowel het ontwerpteam als de aannemer. Daartoe wordt gebruik gemaakt van een GIS-model dat voor iedereen gemakkelijk toegankelijk is via bijvoorbeeld een tablet op de bouwplaats. In tegenstelling tot het uitgebreide BIM-model worden in het GIS-model enkel de data opgenomen die voor uitvoeringstoezicht relevant zijn. Dit maakt het model zeer gebruiksvriendelijk, waardoor het ook daadwerkelijk actief wordt gebruikt. Er wordt op toegezien dat de data die worden toegevoegd aan het GIS-model aan een vooropgestelde datastandaard voldoen, waardoor ze in een latere fase eenvoudig kunnen worden gekoppeld aan het BIM-model.
Zoals duidelijk wordt, speelt BIM een belangrijke rol binnen SBE, van ontwerpfase tot uitvoeringsfase. We streven steeds naar een kwalitatief model dat toegankelijk is voor het volledige ontwerpteam. Heb je zin om een theoretisch model om te zetten naar een technisch uitvoerbaar model en lid te worden van de SBE-familie? Aarzel dan niet om ons te contacteren via ons SBE bedrijfspprofiel.
Door: SBE
